Spis treści:
Kiedy myślisz o egzaminie ósmoklasisty z polskiego, Twój umysł natychmiast ucieka w stronę wielkich wyzwań: Jak napisać rozprawkę? Jak skonstruować opowiadanie twórcze? Jak nie pomylić bohaterów „Kamieni na szaniec”?
W tym całym strategicznym planowaniu łatwo zapomnieć o dwóch „mniejszych” formach, które niemal na pewno pojawią się w arkuszu: ogłoszeniu i zaproszeniu. Jako nauczyciel, co roku widzę, jak uczniowie niepotrzebnie tracą na nich punkty. Dlaczego? Bo podchodzą do nich „na logikę”, ignorując fakt, że są to formy o żelaznej, schematycznej budowie.
To są Twoje „darmowe punkty”. Egzaminator nie ocenia tu Twojej kreatywności, ale umiejętność trzymania się zasad i precyzję. W tym artykule dam Wam niezawodne wzory i „gotowce”, które pozwolą Wam napisać te formy perfekcyjnie w mniej niż 5 minut, zyskując czas na wypracowanie.
Część 1: OGŁOSZENIE (Jak skutecznie poinformować WSZYSTKICH)
Cel ogłoszenia: Poinformować szeroką publiczność (np. całą szkołę) o jakimś wydarzeniu. Ogłoszenie jest publiczne i skierowane do każdego, kto je przeczyta.
Musi być przede wszystkim klarowne, zwięzłe i zawierać komplet informacji. Najlepszą metodą jest sprawdzenie, czy Twoje ogłoszenie odpowiada na 5 kluczowych pytań (znane jako „5xW” lub w polskiej wersji „Co? Kto? Gdzie? Kiedy? Po co?”).
Niezawodna formuła OGŁOSZENIA (5 kroków)
- Nagłówek: Zawsze na środku, wielkimi literami lub z wykrzyknikiem: OGŁOSZENIE! lub Uwaga! Ogłoszenie.
- Kto ogłasza i Co się wydarzy? (Kto? Co?) Rozpoczynasz od informacji, kto jest organizatorem i jakie wydarzenie ogłasza.
Przykład: „Samorząd Uczniowski Szkoły Podstawowej nr 5 w Gdańsku serdecznie zaprasza na…” LUB „Informujemy, że odbędzie się wielka zbiórka…” - Kiedy i Gdzie? (Kiedy? Gdzie?) To absolutnie kluczowe dane. Muszą być precyzyjne.
Przykład: „Wydarzenie odbędzie się 15 marca 2025 roku (piątek) o godzinie 10:00 na sali gimnastycznej.” - Jaki jest cel / Dodatkowe informacje? (Po co?) Co jest celem wydarzenia lub jakie są dodatkowe atrakcje/wymagania.
Przykład: „Całkowity dochód ze sprzedaży zostanie przeznaczony na schronisko dla zwierząt.” LUB „Prosimy o zabranie obuwia na zmianę.” - Zachęta i Podpis: Krótkie zdanie zachęcające i podpis organizatora.
Przykład: „Wszystkich miłośników czworonogów serdecznie zapraszamy!” pod spodem: „Samorząd Uczniowski”.
Gotowiec E8: Wzór na Ogłoszenie
OGŁOSZENIE!
Zarząd Samorządu Uczniowskiego Szkoły Podstawowej nr 1 w Krakowie informuje, że dnia 10 grudnia 2025 roku (wtorek) odbędzie się kiermasz ciast świątecznych.
Kiermasz rozpocznie się o godzinie 9:00 na głównym korytarzu (parter) i potrwa do wyczerpania zapasów.
Całkowity dochód ze sprzedaży zostanie przeznaczony na zakup nowych książek do biblioteki szkolnej. Przygotowaliśmy również specjalne stoisko z wypiekami bezglutenowymi.
Wszystkich łasuchów i miłośników czytania gorąco zapraszamy!
Samorząd Uczniowski
Najczęstsze błędy (Ogłoszenie):
- Brak nagłówka „Ogłoszenie”.
- Brak PRECYZYJNEJ daty lub godziny. „W przyszłym tygodniu” to błąd.
- Brak miejsca. „W szkole” to za mało. Musi być „w sali 25” lub „na boisku”.
- Brak informacji, kto jest organizatorem.

Część 2: ZAPROSZENIE (Jak elegancko poprosić o obecność)
Cel zaproszenia: Poprosić o przybycie konkretną osobę lub konkretną grupę. To kluczowa różnica. Zaproszenie jest adresowane, a nie rzucone w przestrzeń.
Musi być bardziej formalne i eleganckie niż ogłoszenie. Tutaj liczy się nie tylko 5 pytań z ogłoszenia, ale też odpowiednie zwroty grzecznościowe i wskazanie adresata.
Niezawodna formuła ZAPROSZENIA (8 kroków)
- Nagłówek: Zawsze na środku: Zaproszenie.
- Kto zaprasza? (Nadawca) Podobnie jak w ogłoszeniu, zaczynamy od organizatora.
Przykład: „Uczniowie klasy 8b wraz z wychowawcą…” - Kogo zaprasza? (Adresat) NAJWAŻNIEJSZY PUNKT! Musisz wskazać, do kogo kierujesz zaproszenie. Użyj formy grzecznościowej i pełnej nazwy/funkcji.
Przykład: „…serdecznie zapraszają Szanowną Panią Dyrektor Annę Nowak…” LUB „…mają zaszczyt zaprosić Wszystkich Nauczycieli i Pracowników Szkoły…” - Na co zaprasza? (Wydarzenie)
Przykład: „…na uroczystą akademię z okazji Dnia Edukacji Narodowej.” - Kiedy? (Data i godzina)
Przykład: „Uroczystość odbędzie się 14 października 2025 r. o godzinie 12:00…” - Gdzie? (Miejsce)
Przykład: „…w auli szkolnej.” - Dodatkowe informacje / Zachęta: (Opcjonalne, ale warto)
Przykład: „Po części oficjalnej przewidziano słodki poczęstunek.” LUB „Mamy nadzieję, że zaszczyci nas Pani swoją obecnością.” - Podpis: Formalny podpis nadawcy.
Przykład: „Z poważaniem,” i pod spodem „Uczniowie klasy 8b z wychowawcą”.
Gotowiec E8: Wzór na Zaproszenie (formalne)
Zaproszenie
Koło Teatralne „Maska” ze Szkoły Podstawowej nr 2 we Wrocławiu
ma zaszczyt zaprosić
Szanownych Rodziców oraz Dziadków uczniów klas ósmych
na premierę przedstawienia pt. „Zemsta” Aleksandra Fredry w naszej adaptacji.
Spektakl odbędzie się dnia 20 marca 2026 roku o godzinie 17:00 w sali gimnastycznej naszej szkoły.
Mamy nadzieję, że wspólnie spędzimy ten wyjątkowy wieczór, podziwiając talent młodych aktorów.
Z wyrazami szacunku,
Członkowie Koła Teatralnego „Maska” wraz z opiekunem
Najczęstsze błędy (Zaproszenie):
- BŁĄD KARDYNALNY: Brak adresata (Kogo?). Zaproszenie, które nie wskazuje, kogo zaprasza, automatycznie staje się ogłoszeniem i jest błędne.
- Brak zwrotów grzecznościowych. Pamiętaj o wielkich literach w zwrotach do adresata (Szanowną Panią, zaszczyci Nas, Państwa obecność).
- Brak informacji kto zaprasza.
- Pomylenie formy – napisanie prywatnego liściku („Cześć Aniu, wpadnij na…”) zamiast formalnego zaproszenia wymaganego w poleceniu.

Ogłoszenie vs. Zaproszenie
Zapamiętaj tę prostą różnicę:
- OGŁOSZENIE (publiczne): Mówisz „do wszystkich”. Informujesz. Stoisz na korytarzu i krzyczysz.
- ZAPROSZENIE (adresowane): Mówisz „do kogoś”. Prosisz o przybycie. Wręczasz komuś elegancką, imienną kartkę.
Nauczcie się tych schematów na pamięć. To najłatwiejsze punkty na całym egzaminie. Ich opanowanie daje Wam spokój i bezcenny dodatkowy czas na trudniejsze części arkusza.







